Τον τελευταίο καιρό, έχουμε παρατηρήσει “εξαφανίσεις” ή ελλείψεις συγγραμμάτων και εργαστηριακών οδηγών, κομμένες εκδρομές (βλέπε έλλειψη χρηματοδότησης) κάτι συμβούλια διοίκησης που οι περισσότεροι δεν γνωρίζουμε τι είναι, το κατιτίς που είχαμε πληρώσει για το πάσο…Όλα αυτά αποτελούν εφαρμογές του νέου νόμου-πλαισίου….Τώρα μας ζητάνε να συμμετέχουμε και στην εσωτερική αξιολόγηση του τμήματος, την οποία παρουσιάζουν ως “απρόσωπη” {ενώ για να την κάνεις μπαίνεις στο δίκτυο με το όνομα χρήστη και τον κωδικό πρόσβασης σου(!)} και “υποχρεωτική”. Το ερωτηματολόγιο αυτό συμπυκνώνει την ποιότητα όλης της εκπαιδευτικής διαδικασίας από το έμψυχο κομμάτι της, που είμαστε εμείς, οι καθηγητές και οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ μας, μέχρι το τεχνικό κομμάτι με τις υποδομές, ο εξοπλισμός κ.λ.π.
Για ποιο λόγο όμως στεκόμαστε κριτικά απέναντι στην αξιολόγηση ενώ ακούγεται κάτι τόσο καλό;
Ένα σημαντικό ζήτημα που μας απασχολεί είναι ότι δεν επιθυμούμε καμία αξιολόγηση που παρουσιάζεται υποχρεωτική από κάποια αρχή, στην προκειμένη περίπτωση τη σχολή μας, και συμβαίνει δύο φορές τον χρόνο αλλά θέλουμε και επιδιώκουμε μια αξιολόγηση συνεχή, καθημερινή που πραγματοποιείται με τους δικούς μας όρους και βάση των δικών μας αναγκών.
Όταν συνεχίζουμε να αντιμετωπίζουμε τους καθηγητές σαν αυθεντίες και αλάνθαστους, όταν δεν απαντάμε σε αυθαιρεσίες και κομπλεξισμούς ανθρώπων που θεωρούν εαυτούς ως κατεστημένο και στήνουν το “μαγαζάκι” τους μέσα στην σχολή, όταν μας διώχνουν από εργαστήρια και δεν υπάρχει αλληλεγγύη μεταξύ μας, όταν ο φόρτος της δουλειάς γίνεται αλλά παρόλα αυτά νιώθουμε την υποχρέωση να το βουλώνουμε και να κάνουμε ό,τι πρέπει, το να μας δίνουν την δυνατότητα να τους αξιολογήσουμε με τους όρους τους μας φαίνεται αυταπάτη. Έτσι, μας δίνουν την ψευδαίσθηση ότι μπορούμε να συμμετέχουμε επί ίσοις όροις στις πανεπιστημιακές διαδικασίες, πράγμα το οποίο δεν ισχύει καθώς το πλαίσιο είναι προκαθορισμένο και εμείς απλά καλούμαστε να το ακολουθήσουμε.
Πολύ απλά, ένα ερωτηματολόγιο και η λογική της ατομικής οδού παραγκωνίζει κάθε συλλογική διαδικασία και κρίση…
Η αξιολόγηση βέβαια δεν σταματάει εδώ, δηλαδή ξεχωριστά μέσα σε κάθε τμήμα, αλλά ελέγχει τη σχολή σε θέματα κτιρίου, εργαστηρίων και μαθημάτων και στο τέλος απευθύνεται, για το τυπικό της διαδικασίας, στους φοιτητές ζητώντας την γνώμη τους για την σχολή τους. “Μεγάλα” και “καταξιωμένα” πανεπιστήμια του εξωτερικού πλασάρονται ως πρότυπα κέντρα εκπαίδευσης, γνώσης και έρευνας καθώς είναι γνωστό ότι χρηματοδοτούνται και έχουν άρρηκτη σχέση με πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται σε διάφορα επιστημονικά πεδία όπως π.χ. η γενετική, η μοριακή βιολογία, η βιοτεχνολογία κ.α. Ήδη, στην Αθήνα πέρυσι πραγματοποιήθηκε μια ημερίδα του Μαθηματικού τμήματος του ΕΚΠΑ σε συνεργασία με την Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων και την Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία με αντικείμενο την Κρυπτογραφία και τις εφαρμογές της στις Ένοπλες Δυνάμεις ενώ καθηγητής του Γεωπονικού Τμήματος του ΑΠΘ κάνει έρευνα σε συνεργασία με την Monsanto και Syngenta για ζιζανιοκτόνα και γενετικά τροποποιημένα φυτά.
Η χρηματοδότηση, λοιπόν, τμημάτων και σχολών θα επηρεάζεται άμεσα από τα αποτελέσματα της αξιολόγησης. Πιθανόν χαμηλή αξιολόγηση θα σημαίνει υποχρηματοδότηση των τμημάτων και κόψιμο των κονδυλίων, που είναι απαραίτητα για την λειτουργία τους. Έτσι πολλές σχολές είναι πιθανόν να κλείσουν ή να συγχωνευτούν, όπως συμβαίνει ήδη. Όμως με ποια κριτήρια θα αξιολογείται και θα κοστολογείται η γνώση και η εκπαίδευση που λαμβάνουμε και η σωστή λειτουργία των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων; Τα κριτήρια αυτά καθορίζονται από τα πάνω, πηγάζουν από τις ανάγκες του κεφαλαίου και το κέρδος των εταιριών που εμπλέκονται στο πανεπιστήμιο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το γεγονός ότι το 70% των κονδυλίων για έρευνα στην Βιολογία χρησιμοποιείται για έρευνα στα καλλυντικά(!). Αντίθετα, θέλουμε η γνώση και η εκπαίδευση που θα λαμβάνουμε να πηγάζει από τις ανάγκες της κοινωνίας. Να χρησιμοποιείται προς όφελος του συνόλου και όχι καθοδηγούμενη έρευνα για κερδοσκοπικούς λόγους, που δεν ακουμπά καν τις ανάγκες μας, όπως συμβαίνει σήμερα.
Μέσα από αυτήν την διαδικασία τίθεται ακόμη πιο έντονα το ατομικό συμφέρον ενάντια στο συλλογικό ενώ η αξιολόγηση αποκτά θεσμικό χαρακτήρα. Για εμάς, ο σκοπός της αξιολόγησης δεν είναι το δικό μας όφελος και οι ανάγκες της κοινωνίας αλλά η κατηγοριοποίηση των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων με κριτήριο την οικονομική τους εκμετάλλευση και την κερδοφορία.
Καθημερινή αξιολόγηση μέσα από συλλογικούς αγώνες!
Αυτόνομο σχήμα στο Βιολογικό